Weerstandsvermogen en risicobeheersing

In het risicoregister maken we een overzicht van alle bekende risico’s binnen de organisatie. Deze beoordelen en analyseren we om te bepalen hoe we met deze risico’s om willen gaan. Voor elk risico wordt een risicoscore bepaald. Net als in de jaarrekening 2024 zijn de risico’s per categorie: aansprakelijkheid, eigendommen, bedrijfsvoering en financieel, bij elkaar opgeteld om een totaalbeeld van de risico’s te geven. Om de grootste risico’s inzichtelijk te maken zijn risico’s met een financieel belang vanaf € 100.000 hieronder verder toegelicht. We doen dit in het kader van het project herinrichting P&C cyclus.

Wmo begeleiding en Jeugdhulp
De ramingen 2026 hebben we zo realistisch mogelijk ingeschat. We lopen het risico dat de aanvragen en de duur van de zorg nog meer toenemen. Daarnaast is er onzekerheid vanwege de transformatie naar specialistische voorzieningen en aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt en de CAO- stijging van de afgelopen jaren. De hervormingsagenda jeugd moet leiden tot maatregelen die de kosten van jeugdhulp beperken vanaf 2028. Het is onduidelijk wat dit (financieel) voor ons betekent. We schatten het risico in op € 1.248.000.

Prijsontwikkelingen investeringen
In het Meerjareninvesteringsplan van de begroting 2026 is voor de periode 2026-2029 een investering van € 62,4 miljoen opgenomen. Dit bedrag is gebaseerd op de laatst bekende prijsgegevens. We ontvangen geregeld signalen dat de prijzen blijven stijgen door onder meer tekort van materialen en grote vraag naar materialen. Ook werken de stijgingen van lonen en energiekosten nog steeds door in de prijzen. De kapitaallasten bedragen in 2029 ruim € 2,6 miljoen. We schatten het risico in op 20% van deze kapitaallasten: € 527.000.

Verduurzamen gemeentelijk vastgoed 2050 energieneutraal
Voor de verduurzaming van gemeentelijke en maatschappelijke panden wordt een 0 meting uitgevoerd. Aan de hand van de uitkomst kunnen de kosten voor de uit te voeren maatregelen berekend worden. De verduurzamingsplannen zullen op natuurlijke momenten (tijdens renovatie, einde technische levensduur) gefaseerd uitgevoerd worden tot 2050. Het bedrag benodigd voor verduurzamen is nog niet bekend. Daarnaast kan uitvoering van dit programma tot extra huisvestingskosten leiden. Voor nu is het financieel belang ingeschat op € 500.000.

Algemene uitkering
In de begroting 2026 is de septembercirculaire 2025 de basis voor de berekening van de algemene uitkering. We hebben de WOZ-waardes bijgesteld volgens de overzichten van Munitax tot en met 1 juli 2025 en deze waardes geïndexeerd.
Het financieel ravijn dat in 2026 zou intreden is vertraagd (vanaf 2028) en wat gedempt. De opschalingskorting die tot 2026 bevroren was, is vanaf 2026 afgeschaft.
Overschotten (of tekorten) uit het BTW-Compensatiefonds (BCF) worden toegevoegd (of onttrokken) aan de algemene uitkering. Het is toegestaan om het overschot van 2024 vanaf 2026 structureel op te nemen, maar dit is onzeker. Wij ramen toch het overschot op basis van de gerealiseerde overschotten 2024. Dit is conform het advies van het ministerie van BZK.
Vooralsnog schatten we het totale risico met betrekking tot de algemene uitkering in op € 491.000.

Langdurige afwezigheid personeel
Kennis en kunde zijn (tijdelijk) niet beschikbaar waardoor de kwaliteit van de organisatie en de door de organisatie geleverde producten lager worden. Uitgangspunt bij ziekteverzuim is een interne oplossing en geen externe inhuur, afhankelijk van de duur van de afwezigheid en taak. Het risico schatten we in op € 326.000.

Toename aanvragen bijzondere bijstand/armoedebestrijding
De uitgaven ramen we op € 2,32 miljoen. Het risico dat de uitgaven verder toenemen, is aanwezig. Dit risico schatten we in op € 145.000.

GGD
In de begroting 2026 van de GGD is rekening gehouden met een gemeentelijke bijdrage. We lopen het risico dat het begrotingsbudget van de GGD niet toereikend is. We schatten het risico in op een bedrag van € 118.000.

MGR Werkbedrijf en ICT
De risico's van het werkbedrijf zijn berekend in de begroting van het werkbedrijf. Aangezien het werkbedrijf geen algemene reserve mag aanhouden, moet elke gemeente haar risicodeel in de begroting opnemen. Het risico schat de MGR in op € 4,3 mln. Ons aandeel bedraagt daarin ongeveer € 114.000.

Prijsontwikkeling energie
Met betrekking tot de kosten voor energie bestaat een afhankelijkheid van de energieleverancier i.c.m. mogelijke prijsverhogingen. Het risico hierop schatten we in op: € 103.000.

Wijzigingen
Zoals ook gemeld in de jaarrekening 2024 zijn de volgende twee grote risico’s zijn gewijzigd ten opzichte van de begroting 2025. Deze wijzigingen hebben een grote impact op de weerstandsratio en zijn daarom hieronder beschreven:
Schadeclaims
Voorgaande jaren hebben we het risico op schadeclaims opgenomen in het risicoregister. Hiervoor was een financieel risico van € 200.000 opgenomen. Omdat we verzekerd zijn voor schadeclaims is dit risico verwijderd uit het risicoregister.

Garanties en borgstellingen
Het risico voor garanties en borgstellingen is bijgesteld ten opzichte van voorgaande jaren. De gemeente staat garant voor enkele aan en door stichtingen en verenigingen verstrekte geldleningen. Eerder werd ook het risico dat wij dragen als achtervang voor leningen aangegaan door woningcorporaties meegenomen in dit onderdeel. Gezien de ervaringen en de regelgeving hierover lopen we op dit terrein nauwelijks risico. Per 1 augustus 2021 is de generieke achtervangovereenkomst van toepassing. Hierdoor is het risico dat het WSW een beroep moet doen op de gemeentelijke achtervang nog verder beperkt. We schatten dit onderdeel van het risico daarom in als nihil. Het risico op garanties en borgstellingen is daarmee zo klein geworden dat deze niet meer boven de rapportagegrens van € 100.000 uitkomt.